Het Verhaal Achter El Cóndor Pasa - Van Peruaans Volkslied Tot Wereldwijde Hit

Meer dan vijftig jaar voordat 'El Cóndor Pasa' de topranglijsten van muziek wereldwijd onder de naam 'If I Could' van Simon en Garfunkel ging bezetten, passeerde de Peruaanse componist Daniel Alomía Robles, de ware auteur, de Andes op zoek van autochtone muziek en tradities. Toen hij begin 1900 terugkeerde naar Lima, zou Alomía Robles brandweerman zijn geworden, maar de Andesmuziek die hij tijdens zijn reizen had gehoord - plus zijn eerdere ervaring als muziekcomponist - inspireerde hem om een ​​nieuwe melodie te creëren die nogal een impact in de muziekwereld.

De originele compositie

De inheemse stromingen van die tijd beïnvloedden Alomía Robles tijdens zijn compositie van een zarzuela (Spaanse operette), uitsluitend geschreven om te worden gespeeld door een orkest zonder instrumenten van de Andes; hij noemde het 'El Cóndor Pasa ' . Dat jaar werd een toneelstuk geschreven door de Peruaanse toneelschrijver Julio de la Paz aan de compositie toegevoegd en werd voor de eerste keer opgevoerd in het Mazzi Theater in Lima. In 1933 verkocht Alomia Robles zijn rechten op 'El Cóndor Pasa' aan de Edward B. Marks Music Corporation. Al snel werd het uitgevoerd in grote theaters over de hele wereld, gezongen door beroemde operazangers uit die tijd, zoals Yma Sumac, de eerste Peruaanse kunstenaar die Hollywood bereikt. Tegenwoordig zijn er meer dan 4.000 versies van 'El Cóndor Pasa', met artiesten als Placido Domingo, Celia Cruz, Gigliola Cinquetti, Julie Felix en Marc Anthony onder degenen die het tot hun eigen versie hebben gemaakt via covers in concert.

Ondanks dat het een operette is die is onderverdeeld in acht muziekstukken, werden slechts drie delen van de compositie populair. De meest bekende van de drie - je noemt het althans 'El Cóndor Pasa' - is verdeeld in vier delen: een yaraví (een droevige en langzame melodie), een

passacaglia en een blije huayno aan het einde. De operette gaat over een groep mijnwerkers uit de Andes die worden uitgebuit door hun baas. De condor die vanuit de lucht naar hen kijkt, wordt het symbool van de vrijheid die ze kunnen bereiken. Het wordt ook erkend als cultureel erfgoed van Peru, omdat het 'originele muziekconcepten bevat die dienen om onze culturele identiteit te versterken', volgens de officiële Peruaanse overheidskrant El Peruano . Simon & Garfunkel's versie

In de jaren zestig werden de Andesbands erg populair in Europa. Een van deze groepen heette Los Incas. Ze voerden hun eigen versie van 'El Cóndor Pasa' uit met instrumenten uit de Andes. Nadat Paul Simon van Simon & Garfunkel hen het lied live in Parijs had zien spelen, leerde hij de melodie en voegde hij er zijn eigen songteksten aan toe. Onder de naam 'If I Could

' werd deze versie van de Amerikaanse folkgroep het meest populaire nummer in Europa destijds, met name in landen als Spanje, Oostenrijk, België en Nederland. Paul Simon wist echter niet dat de auteursrechten op het lied niet echt toebehoorden aan een lid van de Inca's, die zelf dachten dat 'El Cóndor Pasa' een populaire Andes-compositie uit de jaren 1800 was. Na een auteursrechtelijk proces tussen de zoon van Alomía Robles en Simon, werd het onbetwiste auteurschap van de Peruviaanse componist hersteld. Honderd jaar nadat het geschreven was, is 'El Cóndor Pasa' nu in het publieke domein.